Λα Μπρυγιέρ, Ζαν ντε (1645 - 1696)
Ίσως ο πιο διάσημος συγγραφέας-ηθικολόγος.
Από τη φύση του ήταν βαθυστόχαστος και ήρεμος. Πολλά χρόνια με αφοσίωση παρατηρούσε την κοινωνική ζωή, μελετούσε και περιέγραφε τα ήθη των πιο "λαμπερών" αντιπρόσωπων της κοινωνίας.
Αυτή η συλλογή επιγραμμάτων, στοχασμών και πορτρέτων στην πρώτη έκδοση εμφανίστηκε ως συμπλήρωμα στους "Χαρακτήρες" του Θεοφράστου (μετάφραση του Λα Μπρυγιέρ) και είχε 400 χαρακτήρες.
Στην ένατη, εν ζωή έκδοση το μεγάλο του έργο "Χαρακτήρες ή τα ήθη του αιώνα μας" είχε 1120 χαρακτήρες και πορτρέτα.
Με την πικρία παρατηρώντας την ταξική και την περιουσιακή ανισότητα ο Λα Μπρυγιέρ εξέφραζε τη οξύ κατανόηση της αδικίας που επικρατεί στην κοινωνία, όπου η λαμπερή Αυλή και οι μεγαλοαστοί βολεμένοι μες στη χλιδή και στις ανέσεις δεν θέλουν να αντιληφθούν τις συμφορές του λαού.
Οι σκέψεις και οι παρατηρήσεις του Λα Μπρυγιέρ άνοιξαν το δρόμο στην ιδεολογία του Διαφωτισμού.
* * *
? Δεν υπάρχει πιο ωραίο θέαμα από το όμορφο πρόσωπο και δεν υπάρχει μουσική πιο γλυκιά από το ήχο της φωνής της αγαπημένης.
? Εμείς θέλουμε να είμαστε η πηγή όλων των χαρών ή, αν αυτό είναι αδύνατο, όλων των δυστυχιών, αυτών που αγαπάμε.
? Οι κακοί άνθρωποι μοιάζουν με τις μύγες που σέρνονται πάνω από το ανθρώπινο σώμα και ασχολούνται μόνο με τις πληγές του.
? Αξίζει ν' αγανακτούμε ότι οι άνθρωποι είναι αναίσθητοι, αχάριστοί, αλαζονικοί, φίλαυτοι και αδιάφοροι; Τέτοιοι γεννήθηκαν, τέτοια είναι η φύση τους, και να μη μπορούμε να συμβιβαστούμε μ' αυτό είναι σαν να εξοργιζόμαστε γιατί η πέτρα πέφτει και η φλόγα καίει.
? Από την πονηριά ως την κατεργαριά ένα βήμα, αρκεί να προσθέσεις στην πονηριά το ψέμα και θα βγει κατεργαριά.
? Αποφεύγετε, περισσότερο από καθετί, τις δίκες: επηρεάζουν τη συνείδησή σας, βλάφτουν την υγεία σας, και αφανίζουν την περιουσία σας.
? Η ζωή είναι μια τραγωδία για εκείνους που έχουν αισθήματα και κωμωδία για εκείνους που έχουν σκέψεις.
? Η συλλογή από κοσμητικά επίθετα είναι κακός έπαινος. Τον άνθρωπο υμνούν τα δεδομένα κι όχι ο τρόπος με τον οποίο εγκωμιάστηκε.
? Η υποταγή στη μόδα δείχνει την ευτέλεια μας όταν εκτείνεται σ' αυτά που αφορούν το γούστο, τη υγεία, τη συνείδηση.
? Τίποτα δεν μοιάζει τόσο με ειλικρινή πεποίθηση, όσο το ηλίθιο πείσμα.
? Αν η φτώχεια είναι η μητέρα του εγκλήματος, η σκληρή ανάγκη είναι ο πατέρας του.
? Δε θα έπρεπε να ζηλεύουμε τα πλούτη μερικών ανθρώπων, γιατί αποκτήθηκαν με τέτοια τιμή που είναι αδύνατον να την ξεπληρώσουνε. Για αυτά τα πλούτη θυσίασαν τη γαλήνη, την υγειά, την τιμή και τη συνείδησή τους. Είναι πολύ ακριβά όλα αυτά και σίγουρα αυτή η εμπορική πράξη θα ήταν ζημιογόνα.
? Η παραμικρή πράξη μιλάει για τον άνθρωπο: ο βλάκας μπαίνει και βγαίνει, κάθεται, σηκώνεται, σιωπάει και κινείται διαφορετικά από τον έξυπνο.
? Η εξυπνάδα όλον των σοφών του κόσμου δε θα βοηθήσει εκείνον που δεν έχει δικό του μυαλό, τον τυφλό δεν ωφελεί η οξυδέρκεια των άλλων.
? Η μεγαλύτερη απόλαυση είναι να δίνεις χαρά και τέρψη στους άλλους.
? Η αδυναμία μας να αποδείξουμε ότι δεν υπάρχει Θεός, με πείθει πως υπάρχει.
? Όλα τα προβλήματά μας προέρχονται από το αδύνατο να είμαστε μόνοι.
? Γενναιοδωρία δεν είναι στο να δίνεις πολλά, αλλά στο να δίνεις έγκαιρα.
? Η ευχαρίστηση να κριτικάρεις εμποδίζει να απολαμβάνεις το ωραίο.
? Η πλειοψηφία των ανθρώπων ξοδεύει την καλύτερη εποχή της ζωής να κάνει την χειρότερη εποχή ακόμα πιο θλιβερή.
? Ο θάνατος που προηγείται το έσχατο γήρας εμφανίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό πάνω στην ώρα, παρά ο θάνατος που αποτελειώνει τα βαθιά γεράματα.
? Στη ζωή υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όταν ποιο λεπτή πονηριά είναι η απλότητα και η ειλικρίνεια.
? Για να υψωθείς πάνω από τους ανθρώπους υπάρχουν δυο δρόμοι: με τη δικιά σου επιδεξιότητα ή χάρη στην βλακεία τον γύρω σου ανθρώπων.
? Η επιδοκιμασία μερικών ανθρώπων για την ανιδιοτέλεια και εντιμότητά τους, ακούγεται όχι τόσο ως έπαινος, όσο διασυρμός όλης της ανθρωπότητας.
? Πιο ψηλά απ τον μεγάλο πολιτικό τοποθετώ μόνο εκείνον που δεν διψάει να γίνει τέτοιος, αφού κάθε τόσο κατανοώ πως αυτός ο κόσμος δεν αξίζει να ξοδεύεις δυνάμεις για αυτόν.