Βολτέρος, Φρανσουά Μαρί Αρουέ (1694 - 1778)

Φιλόσοφος, συγγραφέας, δημοσιολόγος της εποχής του Διαφωτισμού.

Τα έργα του υπονόμευαν το κύρος της απολυταρχικής μοναρχίας και της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην προετοιμασία της Μεγάλης Γαλλικής Επανάστασης.

Ακόμη νεαρός ο Βολτέρος επαναστάτησε ενάντια στην θέληση των γονιών του και χωρίς δισταγμό άφησε την καριέρα του νομικού για χάρη της λογοτεχνίας και τις χαρές της κοσμικής ζωής. Τόσο μισούσε την μικροαστική ζωή, ώστε προτίμησε να δηλώσει τον εαυτό του ως νόθο ενός ζητιάνου ποιητή παρά γιος ενός πετυχημένου μεγαλοαστού.volteros

Η ζωή του Βολτέρου είχε απρόβλεπτες μεταπτώσεις: στα 23 του χρόνια βρέθηκε φυλακισμένος για 11 μήνες στη Βαστίλη, για μερικά χρόνια έγινε αυλικός λογοτέχνης, για δυο χρόνια ήταν αναγκασμένος να φύγει στην Αγγλία, επίσης αυτοεξορίστηκε για τρία χρόνια στην Πρωσία, γνώρισε την επιτυχία των θεατρικών του έργων και την αποτυχία των φιλοσοφικών του μυθιστορημάτων τα οποία όμως εκτίμησαν, ως τα πιο λαμπρά του έργα οι απόγονοί του.

"Δε συμφωνώ ούτε με μια λέξη από όλα όσα λες, αλλά θα υπερασπίζω - ακόμα και με το τίμημα της ζωής μου - το δικαίωμα σου ελεύθερα να λες αυτά που πρεσβεύεις", μόνο για αυτή τη φράση η ανθρωπότητα πρέπει να υποκλίνεται μπροστά στον Βολτέρο.

* * *

? Οι μοιχεία αποτελεί κακό μόνο στο βαθμό που είναι κλοπή, αλλά δεν κλέβουμε κάτι που μας χαρίζουν.

? Ανασκάπτοντας λάθη οι άνθρωποι χάνουν καιρό, αντί για να το ξοδέψουν στην αναζήτηση των αληθειών.

? Η περηφάνια των μικρών ανθρώπων είναι να μιλάνε συνεχώς για τον εαυτό τους, και των μεγάλων ανθρώπων: να μη μιλάνε καθόλου για τον εαυτό τους.

? Όσο περισσότερο διαβάζεις χωρίς να σκέφτεσαι, τόσο γρηγορότερα αρχίζεις να πιστεύεις ότι ξέρεις πάρα πολλά, αλλά όσο περισσότερο σκέφτεσαι διαβάζοντας, τόσο καθαρότερα βλέπεις, πως ξέρεις πολύ λίγα.]

? Τα πλούτη κάνουν τη γυναίκα αλαζονική, η ομορφιά ύποπτη κι η ασχήμια μισητή.

? Οι πολλοί νόμοι σε μια χώρα είναι όπως οι πολλοί γιατροί - σημείο αδυναμίας κι αρρώστιας.

? Η δουλειά απαλλάσσει τον άνθρωπο από τα τρία βασικότερα κακά απ' την ανία, απ' τα ελαττώματα και την ανάγκη.

? Η ελευθερία της σκέψης είναι η ζωή της ψυχής.

? Προς την αθανασία συνήθως πάνε με πολύ λίγες αποσκευές.

? Ήταν μεγάλος πατριώτης, σπουδαίος ανθρωπιστής και πραγματικός φίλος, αν, μάλιστα είναι αλήθεια ότι πέθανε.

? Η τέχνη της ιατρικής συνίσταται στο να διασκεδάζεις τον ασθενή έως ότου η φύση γιατρέψει την ασθένεια.

? Η καλή ή η κακή υγεία μας διαμορφώνει τη φιλοσοφία μας.

? Η μέγιστες διενέξεις παράγουν λιγότερα κακουργήματα και διχόνοιες, παρά ο θρησκευτικός φανατισμός.

?Η κακολογία είναι η αθάνατη κόρη της εγωπάθειας και της τεμπελιάς.

? Η ευχαρίστηση του να κυβερνάς θα πρέπει σίγουρα να είναι εξαιρετική αν μπορούμε να κρίνουμε από τους τόσους πολλούς που θέλουν να κυβερνήσουν.

? Γενικά, η τέχνη της διακυβέρνησης συνίσταται στο να παίρνει όσο περισσότερα χρήματα μπορεί από ένα μέρος των πολιτών και να τα δίνει στο άλλο.

? Θ' αφήσουμε αυτόν τον κόσμο ακριβώς έτσι όπως τον βρήκαμε: ανόητο, άδικο και κακό.

? Για να μπορέσεις να αλυσοδέσεις τον όχλο πρέπει να φαίνεται ότι φοράς τις ίδιες αλυσίδες.

? Όσο περισσότερο προοδεύει η σύνεση, τόσο περισσότερο τρίζει τα δόντια του ο φανατισμός.

? Τα γεράματα έρχονται για να εισπράττουν τις πίκρες, αλλά πρέπει να είναι αρκετά συνετά για να τις υποφέρουν καρτερικά.

? Διερωτάται κανένας πως η ποίηση, όντας τόσο λίγο απαραίτητη στον κόσμο, κατέχει μια τόσο υψηλή βαθμίδα ανάμεσα στις καλές τέχνες. Η ποίηση είναι η μουσική της ψυχής και προ πάντων ψυχών μεγάλων και αισθαντικών.

? Δε συμφωνώ ούτε με μια λέξη από όλα όσα λες, αλλά θα υπερασπίζω – ακόμα και με το τίμημα της ζωής μου – το δικαίωμά σου ελεύθερα να λες αυτά που πρεσβεύεις.

? Δε γνωρίζω κανένα λαό που πλούτισε ύστερα από μια νίκη σ' ένα πόλεμο.

? Όποιος περιορίζει τις επιθυμίες του, είναι πάντοτε αρκετά πλούσιος.

? Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη σκέψη, μόνο για να δικαιολογήσουν τα λάθη τους, και τα λόγια, μόνο για να κρύψουν τις σκέψεις τους.

? Όσο περισσότερο διαβάζεις χωρίς να σκέφτεσαι, τόσο γρηγορότερα αρχίζεις να πιστεύεις ότι ξέρεις πάρα πολλά, αλλά όσο περισσότερο σκέφτεσαι διαβάζοντας, τόσο καθαρότερα βλέπεις, πως ξέρεις πολύ λίγα.

? Σκέψου, πόσο δύσκολο είναι ν' αλλάξεις τον εαυτό σου και θα καταλάβεις πόσο μηδαμινές είναι οι δυνατότητές σου ν' αλλάξεις τους άλλους.

? Η αμφιβολία είναι η αρχή της σοφίας.

? Ανυπόφορη είναι η περιφρόνηση και όχι η φτώχεια. Θα μπορούσα να βολευτώ με ελάχιστα, αλλά δε θα ήθελα να το γνωρίζουν.

? Σόφια: εκείνο που στα γηρατειά αντικαθιστά τη σύνεση.

? Για να πετύχεις σ' αυτόν τον κόσμο, μόνο η ανοησία δεν αρκεί, χρειάζονται και καλοί τρόποι.

? Οτιδήποτε είναι πολύ κουτό για να ειπωθεί, τραγουδιέται.

? Η ευτυχία είναι όνειρο, αλλά η δυστυχία είναι πραγματικότητα.

? Η αναποφασιστικότητα δεν είναι και η πιο ευχάριστη κατάσταση, αλλά η απόλυτη σιγουριά, σίγουρα είναι κουταμάρα.

? Τα δάκρυα είναι η βουβή γλώσσα του πόνου.

? Η αμφιβολία δεν είναι μια ευχάριστη κατάσταση του νου. Αλλά η απόλυτη βεβαιότητα είναι μια γελοία κατάσταση του νου.

? Η κάθε καινούργια επιθυμία είναι η αρχή της καινούργιας ανάγκης, έμβρυο μιας καινούργιας θλίψης.

? Ο Θεός επινόησε τον έρωτα. Οι ιερείς επινοήσανε τον γάμο.

? Είχα χρεοκοπήσει δυο φορές: πρώτη φορά όταν σε μια υπόθεση στο δικαστήριο έχασα και δεύτερη φορά, όταν κέρδισα.

? Η κοινωνική ισότητα είναι από τις πιο φυσικές και ταυτόχρονα πιο χιμαιρικές ιδέες.

? Για να πετύχεις σ' αυτόν τον κόσμο, μόνο η ανοησία δεν αρκεί, χρειάζονται και καλοί τρόποι.

? Ο θρίαμβος της νόησης είναι ακριβώς αυτό, που πρέπει να συνυπάρχεις με τους ανθρώπους που δεν την έχουν.

? Δεν έχουμε εξουσία πάνω στη ροή των σκέψεών μας έτσι όπως και στην κυκλοφορία του αίματός μας.

? Τα βιβλία είναι όπως οι άνθρωποι. Μικρός αριθμός, παίζει σπουδαίο ρόλο, τα άλλα αποτελούν το πλήθος.