Μπέικον, Φρανσις (1561 - 1626)
Ο Μπέικον ήταν ένας από τους θεμελιωτές του φιλοσοφικού εμπειρισμού και πρόδρομος του προσανατολισμού των φυσικών επιστημών στην εμπειρία.beikon

Εάν στον Μεσαίωνα η φιλοσοφία στενά συνδέθηκε με την θεολογία και στην εποχή της Αναγέννησης με την τέχνη, τώρα στη Νέα Εποχή κατά την γνώμη του Μπέικον πρέπει να βασίζεται και να επηρεάζει την επιστήμη.
Ο Μπέικον πίστευε πως ο σκοπός της επιστήμης δεν είναι να παρατηρεί τη φύση όπως ήταν στην Αρχαιότητα, δεν είναι να γνωρίζει τον Θεό όπως ήταν στον Μεσαίωνα, αλλά ο σκοπός της είναι να φέρει όφελος και κέρδος στην ανθρωπότητα.

Η φιλοσοφία του Μπέικον ήταν εκείνη που γέννησε την "Νέα ευρωπαϊκή εποχή" που κυριαρχεί μέχρι τον 21το αιώνα. Δυστυχώς στην σύγχρονη εποχή επικράτησε ο ωφελιμιστικός και πραγματοκρατικός χαρακτήρας της επιστήμης, γιατί ο άνθρωπος ξέχασε ότι πρέπει να "κυβερνάει τη φύση υποτάσσοντας στους νόμους της".
Η επιστήμη και ειδικά η τεχνική υψώθηκαν πάνω από τον άνθρωπο, παραμέρισαν το Φιλοσοφικό Πνεύμα και έπαψαν να είναι μέσο, αλλά έγιναν σκοπός και νόημα. Η τεχνοκρατική σκέψη αφάνισε τον αληθινό πολιτισμό και διαστρέφει το πνεύμα της επιστήμης.

Ως λαμπερή προσωπικότητα της εποχής του ο Μπέικον έφτασε μέχρι τη θέση του πρωθυπουργού, όμως κατηγορήθηκε από συνωμότες για προδοσία που δεν αποδείχτηκε ποτέ. Γλίτωσε με πολλή τύχη τη φυλάκιση αφού επέβαλε υψηλό χρηματικό πρόστιμο.
Ως συγγραφέας - με την υπογραφή του - μας άφησε ένα σημαντικό έργο, απαγορευμένο στην εποχή του, το ουτοπικό μυθιστόρημα "Nova Atlantis" που περιγράφει μια μελλοντική κοινωνία "Οίκο των σοφών" και σε μεγάλο βαθμό προφητεύει το μέλλον της ανθρωπότητας.

Ο σκοταδισμός και οι δεισιδαιμονίες της εποχής του δεν επέτρεπαν σ' έναν άνθρωπο της ανώτερης τάξης να γράφει θεατρικά έργα αφού θα ξέπεφτε και θα γελοιοποιούταν. Ο Μπέικον ήταν αναγκασμένος για να διαδώσει τις φιλοσοφικές του απόψεις να γράφει θεατρικά έργα και να τα υπογράφει με τα ονόματα των ασήμαντων ανθρώπων: του Μάρλοου και του Σαίξπηρ.
Οι σημερινές κρυπτογραφικές υπηρεσίες ήδη έχουν ανακαλύψει στα τυπωμένα έργα του Σαίξπηρ μια αληθινή κρυπτογραφική βιογραφία του Μπέικον, όπου ο ίδιος γράφει: "…Ο κυριότερος σκοπός μου είναι να γράφω μια μικρή ιστορία της ζωής μου και ταυτόχρονα μια αληθινή ιστορία της εποχής μου. Θα χρησιμοποιήσω το όνομα του Μάρλοου, πριν πάρω το όνομα του Σαίξπηρ, με τρόπο ώστε να μείνω άγνωστος. Ετοιμάζω μια έξοδο χωρίς επιστροφή…"
Ο σκοταδισμός και οι δεισιδαιμονίες της εποχής μας δεν επιτρέπουν "για ευνόητους λόγους;;;" να διορθώνονται τόσο! χοντρά λάθη, να διορθώνονται τόσο! μεγάλες αδικίες.

Κάνω ένα μικρό βηματάκη προς την ανατροπή τέτοιων αισχρών φαινόμενων: στην ιστοσελίδα μου όλα αυτά που "έγραψαν" ο Σαίξπηρ και ο Μάρλοου επιστρέφουν στον αληθινό δημιουργό τους, στον Φράνσις Μπέικον.

* * *

? Τα ευγενικότερα έργα κι ιδρύματα έχουν γίνει από άκληρους ανθρώπους.

? Όταν ένας άνθρωπος είναι ευγενικός κι εγκάρδιος στους αγνώστους, αυτό δείχνει ότι είναι κοσμοπολίτης.

? Ενώ η φιλόσοφοι λογομαχούν, τι είναι σπουδαιότερο: η αρετή είτε η ηδονή, εσύ ψάξε τον τρόπο να τα αποκτήσεις και τα δυο.

? Μερικά βιβλία είναι άξια να τα δοκιμάζεις, μερικά να τα καταπίνεις και μερικά, πολύ λίγα, να τα μασάς και να τα χωνεύεις.

? Διάβαζε, όχι για να αντιλέγεις και να αναιρείς, ούτε για να πιστεύεις και να πείθεσαι, ούτε για να βρίσκεις κουβέντα κι ομιλία, αλλά για να ζυγίζεις και να συλλογίζεσαι.

? Το διάβασμα κάνει τον άνθρωπο γνωστικό, η συζήτηση ετοιμόλογο, και η συνήθεια να σημειώνει τον κάνει τακτικό.

? Διάβαζε, όχι για να αντιλέγεις και να ανασκευάζεις, ούτε για να παίρνεις ως δεδομένα αυτά που διαβάζεις, ούτε για να βρίσκεις αντικείμενο συζήτησης και επίδειξης, αλλά για να ζυγίζεις και να σκέφτεσαι.

? Είναι παράξενος πόθος το να επιδιώκεις την εξουσία και να χάνεις την ελευθερία.

? Ο άνθρωπος κυριαρχώντας πάνω στους άλλους, χάνει τη δική του ελευθερία.

? Έχω σκεφτεί πολλές φορές το θάνατο και βρήκα ότι είναι το λιγότερο από τα κακά του κόσμου.

? Εκείνος που άρχισε με σιγουριά θα τελειώσει με αμφιβολίες, αλλά εκείνος που άρχισε το δρόμο του με αμφιβολίες θα τελειώσει με σιγουριά.

? Στην ιστορία του κόσμου δεν υπήρξε ποτέ φιλόσοφος ή αίρεση, νόμος ή πειθαρχία που να εξυψώσουν τόσο το κοινό καλό, όσο η χριστιανική πίστη.

? Λίγη φιλοσοφία τείνει να στρέψει τον άνθρωπο προς τον αθεϊσμό. Αλλά το βάθος στη φιλοσοφία φέρνει τις σκέψεις των ανθρώπων στη θρησκεία.

? Βεβαίως έχετε το δικαίωμα να κριτικάρετε και ν' αποδοκιμάζετε το βιβλίο μου, αφού το διαβάσατε με προσοχή και με περίσκεψη.

? Τίποτε δεν κάνει μεγαλύτερο κακό σ' ένα κράτος από το ότι οι πονηροί περνούν για έξυπνοι.

? Θα δυσκολεύτηκε πολύ εκείνος που προκειμένου να βάλει περισσότερη αλήθεια κι αναλήθεια μαζί, μέσα σε λίγες λέξεις, είπε: "Όποιος είναι ευχαριστημένος από τη μοναχικότητα είναι άγριο θηρίο, ή Θεός.

? Έξυπνος άνθρωπος θεωρήθηκε εκείνος που, στην ερώτηση πότε πρέπει να παντρεύεται κάποιος, εδωσε την εξής απάντηση: "Ο νέος όχι ακόμα , ο μεγάλος ποτέ.

? Είναι το ίδιο δύσκολο και σκληρό να είσαι πραγματικός πολιτικός όσο το να είσαι πραγματικά ηθικός.

? Τα πλούτη δεν μπορούνε να θεωρούνται ως άξιος σκοπός της ανθρώπινης ζωής.

? Το να μιλάς συνέχεια με υπερβολές έχει χάρη μόνο όταν μιλάς για έρωτα.

? Η αυτοκυριαρχία και η ευθέτηση στις συζητήσεις αξίζουν περισσότερο από την ευγλωττία.

? Η παρατεταμένη ομιλία βοηθάει την υπόθεση σε τέτοιο βαθμό, όσο η ουρά φορέματος βοηθάει στο βάδισμα.

? Γράψε τις σκέψεις της στιγμής. Αυτές που έρχονται χωρίς να τις αναζητήσεις, είναι συνήθως, και οι πιο αξιόλογες.

? Σκεφτόμαστε σύμφωνα με τις υποβολές της φύσης, μιλάμε όπως μας συμβουλεύουν οι δάσκαλοί μας, αλλά δρούμε από συνήθεια.

? Εάν η περηφάνια από την περιφρόνηση των άλλων θα υψωθεί μέχρι την περιφρόνηση του εαυτού της, τότε θα μετατραπεί σε φιλοσοφία.

? Η βλακεία του ενός αποτελεί την ευτυχία του άλλου.

? Η διδασκαλία πρέπει να γίνεται έτσι ώστε ο μαθητής να αγαπάει το μάθημα και όχι τον δάσκαλο.

? Δεν υπάρχει μεγαλύτερη σοφία από την εγκαιρότητα.

? Όπως λέει η Αγία Γραφή πρέπει να συγχωρούμε τους εχθρούς μας, αλλά πουθενά δεν αναφέρεται ότι πρέπει να συγχωρούμε και τους φίλους μας.

? Τα λεφτά είναι σαν την κοπριά, εάν δεν τα διασκορπίσεις δεν έχεις κανένα όφελος.

? Όποιος ξεκινάει από αμφιβολίες καταλήγει σε βεβαιότητες.

? Η ελπίδα είναι καλή για πρόγευμα, αλλά πολύ άσχημη για γεύμα.

? Ενατένηση: το ευπρεπές χασομέρι.

? Εκείνος που κουτσαίνει αλλά ξέρει το δρόμο θα φτάσει πρωτύτερα παρά εκείνος που τρέχει αλλά έχασε το δρόμο.

? Η αλήθεια είναι η κόρη του χρόνου, όχι του κύρους.

? Η σύζυγος, για τους νέους άνδρες είναι βασίλισσα, για τους ενήλικους, φίλος, ενώ για τους γέρους, νταντά.

? Αν δεν θυμάσαι τις τρέλες, που η αγάπη σε ανάγκασε να κάνεις, τότε στ' αλήθεια δεν αγάπησες.

? Το διάβασμα είναι μια κουβέντα με τους σοφούς, ενώ η δράση είναι μια συνάντηση με τους ανόητους.

? Δεν υπάρχει μεγαλύτερη σοφία παρά η εγκαιρότητα.

? Ο γάμος είναι έξυπνο πράμα για τον βλάκα και ανόητο για τον έξυπνο.

? Είναι αξιολύπητος εκείνος που έχει λίγες επιθυμίες και πολλές φοβίες, μα αυτή είναι η μοίρα των μοναρχών.

? Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ζημιά για την χώρα όπου την πονηριά δέχονται σαν σοφία.

? Η λακωνικότητα είναι η ψυχή του πνεύματος.

? Η δουλειά του καλλιτέχνη είναι πάντα να βαθαίνει το μυστήριο.

Τα γνωμικά που υπέγραψε ως Σαίξπηρ και Μάρλοου:

? Τα μικρά ανθρωπάκια γίνονται διασημότητες, όταν τελειώνουν οι Μεγάλοι ʼνθρωποι.

? Ν' αγαπάς και να είσαι σοφός είναι εντελώς αδύνατο για τον άνθρωπο.

? Ω! Παντοδύναμε, γνωρίζουμε ποιοι είμαστε, αλλά δεν ξέρουμε ποιοι μπορούμε να γίνουμε.

? Οι κακοί τρόποι των ανθρώπων ζούνε πάνω στο χαλκό, τις αρετές τις γράφουμε πάνω στο νερό.

? Μερικοί εξυψώνονται με την αμαρτία και μερικοί γκρεμίζονται από την αρετή.

? Η προσωπικότητά μας είναι κήπος, ενώ η θέλησή μας είναι ο κηπουρός.

? Οι κοπέλες δεν θέλουν τίποτα εκτός από τον άνδρα, και όταν τον αποκτούν θέλουν και όλα τα υπόλοιπα.

? Για τους κατακουρασμένους η σκληρή πέτρα είναι σαν πούπουλο, για τον τεμπέλη σκληρό είναι και το πούπουλο.

? Η ραδιουργία είναι η δύναμη των αδύνατων. Ακόμα και ο ανόητος είναι ικανός να βλάπτει.

? Η συντομία είναι η ψυχή του πνευματώδους λόγου.

? Αν δεν υπήρχε το λογικό, θα μας είχε εξαντλήσει ο αισθησιασμός. Μας δόθηκε ο νους για να δαμάσουμε τις ανοησίες της ηδυπάθειας.

? Δεν βρέθηκε μέχρι τώρα φιλόσοφος που να μπορεί να υποφέρει στωικά τον πονόδοντο.

? Η ανεκτικότητα είναι γενναιότητα, όχι η εκδίκηση.

? Ο φόβος είναι ο παντοτινός συνοδοιπόρος της αναλήθειας.

? Χρυσός: μέταλλο που εύκολα ενώνεται με την ανθρώπινη σάρκα προκαλώντας την οξείδωση και την αποσύνθεσή της.

? Μεγάλος είναι αυτός που σαν ανδρωθεί κρατά καρδιά μικρού παιδιού.

? Το απατηλό πρόσωπο θα κρύψει όλα που σκάρωσε η ύπουλη καρδιά.


Πηγή: www.pegas.gr copyleft