Γκαίτε, Ιοχάν Βόλφγκανγκ (1749 - 1832)


Ο Γκαίτε είναι ένα από τα οικουμενικά πνεύματα του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ούτε οι ανατιμήσεις που έφεραν οι νέοι αιώνες, ούτε τα νέα κύματα της μόδας, ούτε τα νέα επιτεύγματα μπορούν ν' αγγίξουν τέτοιους γίγαντες, δημιουργούς και εκφραστές της εποχής τους όπως ο Γκαίτε.
Απέκτησε την παγκόσμια φήμη σε ηλικία εικοσιπέντε ετών ύστερα από τη δημοσίευση του μυθιστορήματος "Τα πάθη του νεαρού Βέρθερ".gete

Σαν μεγαλοφυΐα της εποχής του ο Γκαίτε διακρίθηκε ως ποιητής, συγγραφέας θεατρικών έργων, φιλόσοφος, ζωγράφος, επιστήμονας και πολιτικός.

Το βασικό του επίτευγμα είναι το "Φάουστ", έργο πάνω στο οποίο δούλεψε περίπου εξήντα χρόνια. Το αθάνατο φιλοσοφικό του έργο άνοιξε νέους δρόμους για την κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης.

* * *

? Εάν δέχεστε τους ανθρώπους έτσι όπως είναι, με όλα τα ελαττώματά τους, τότε ποτέ δε θα καταφέρνετε να τους βελτιώνετε. Εάν όμως θα συμπεριφερθείτε μαζί τους σαν με τους ιδανικούς ανθρώπους, τότε θα τους υψώνετε και θα τους ανεβάζετε στο επίπεδο που επιθυμείτε.

? Εκείνος που έφτασε τα ύψη της μόρφωσης πρέπει εκ τον προτέρον να γνωρίζει ότι η πλειοψηφία θα είναι ενάντιά του.

? Οι προλήψεις είναι η ποίηση της ζωής.

? Αν συμπεριφέρεστε στους διπλανούς σας έτσι όπως τους αξίζει, θα τους κάνετε χειρότερους. Αν όμως συμπεριφέρεστε σαν να είναι καλύτεροι απ' ό,τι είναι στην πραγματικότητα, τότε τους κάνετε καλύτερους.

? Ενθάρρυνση μετά από την επίκριση, είναι σαν τον ήλιο μετά από τη βροχή.

? Να επαινείς κάποιον, αυτό είναι σαν να δηλώνεις τον εαυτό σου ισάξιο μ' εκείνον.

? Ποια κυβέρνηση είναι η καλύτερη; Αυτή που μας διδάσκει να κυβερνούμε τους εαυτούς μας.

? Δεν είμαι για αυτόν τον κόσμο όπου βγαίνοντας από το σπίτι πέφτεις μέσα στο βόθρο της λεγόμενης "κοινωνίας".

? Ό,τι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο είναι και η Ελλάδα για την ανθρωπότητα.

? Το ταλέντο του ανθρώπου αναπτύσσεται μέσα στη μόνωση, ο χαρακτήρας του όμως, σχηματίζεται μέσα στις τρικυμίες της ζωής.

? Από τους δυο που μαλώνουν, φταίει εκείνος που είναι πιο έξυπνος.

? Δεισιδαιμονίες: η ποίηση της ζωής.

? Κάθε ποίημα είναι κατά κάποιον τρόπο ένα φιλί που δίνει κανείς στον κόσμο. Αλλά μόνο με φιλία δεν γίνονται παιδιά.

? Τίποτα πιο δυνατό από μια ιδέα που ωρίμασε.

? Οι γενναίες σκέψεις παίζουν το ρόλο των πρώτων πιονιών στο παιχνίδι της ντάμας, δηλαδή πεθαίνουν αλλά εξασφαλίζουν τη νίκη.

? Η πεποίθηση δεν είναι η αρχή, αλλά το στέμμα της γνώσης.

? Δεν αρκεί ν' αποκτήσεις γνώσεις, πρέπει και να βρεις τον σωστό τρόπο να τις εφαρμόζεις.

? Από τους κλέφτες, οι πιο επιζήμιοι είναι οι βλάκες: ταυτόχρονα μας κλέβουν και το χρόνο και τη διάθεση.

? Το ταλέντο ωριμάζει μες στη σιγή, ο χαρακτήρας ατσαλώνει μες στις θύελλες της ζωής.

? Οι ανόητοι και οι έξυπνοι είναι αβλαβείς: βλάπτουν μόνο οι μισοηλίθιοι και οι ημιμαθείς.

? Τίποτε πιο φοβερό από τη δραστήρια αμάθεια.

? Ο άνθρωπος ζει αληθινή ζωή, αν είναι ευτυχισμένος από την ευτυχία του πλησίον.

? Αν ο κροκόδειλος έφαγε τον εχθρό σου, αυτό δεν σημαίνει πως έγινε και φίλος σου.

? Κάθε λύση ενός προβλήματος είναι ένα νέο πρόβλημα. Ο νόμος είναι ισχυρός, αλλά η εξουσία της ανάγκης είναι πιο ισχυρή.

? Από τους δυο που μαλώνουν φταίει εκείνος που είναι πιο έξυπνος.

? Η τέχνη είναι ο μεσίτης εκείνου το οποίο δεν μπορείς να εκφράζεις.

? Το ουράνιο τόξο που κρατάει δεκαπέντε λεπτά, παύουν να το προσέχουν.

? Μόδα: παράδοση της τρέχουσας στιγμής.

? Τίποτα πιο μισητό από την πλειοψηφία. Τον δρόμο πρέπει να δείχνουν λίγοι δυνατοί και σοφοί άνθρωποι και το πλήθος πρέπει να τους ακολουθεί.

? Η Ελλάδα είναι η καρδιά και ο νους της οικουμένης.

? Όλοι οι νόμοι είναι φτιαγμένοι από τους γέρους και άνδρες. Οι νέοι και οι γυναίκες θέλουν εξαιρέσεις, οι γέροι – κανόνες.

? Η τέχνη είναι μεσολαβητής εκείνου που δεν μπορείς να εκφράζεις.

? Βάζε πέτρες στο δρόμο του συνανθρώπου σου, ίσως κάτι να χτίσει μ’ αυτές.